بررسی مبانی نقشه های ایزومتریک و اهمیت هاشور

خانه
مقاله‌ها
پایپینگ
بررسی مبانی نقشه های ایزومتریک و اهمیت هاشور

بهنام صادقیان

زمان مطالعه: ۳ دقیقه

برخلاف نقشه های تعامدی Orthographic، نقشه های ایزومتریک Isometric پایپینگ، به لوله اجازه میدهد تا به صورتی کشیده شود که، طول، پهنا و عمق در یک نمای واحد نشان داده شود. نقشه های ایزومتریک معمولا با اطلاعاتی که در نماهای ارتفاعی و از بالا (پلان) یافت میشوند، کشیده میشوند. نمادهای که نشان داده میشوند شامل اتصالات، شیرآلات، فلنج هایی است که اصلاح شده اند تا با شبکه ایزومتریک تطابق یابند.

معمولا ایزومتریک لوله در یک کاغذ از پیش چاپ شده، با خطوطی که با زاویه جانبی 60 درجه همتراز شده اند،کشیده میشود.

ایزو یا Iso در کلمه ایزومتریک معمولا اشاره به جهت شبکه ای نسبی به پیکان جهت شمالی است که در نقشه های پلان یافت میشود. از آن جا که ایزو ها به مقیاس کشیده نمیشوند ( مثلا مانند نقشه های یک به هزار که هر یک سانتی متر هزار سانتی متر باشد)، ابعاد لازم است که در طول های دقیقی درمسیر لوله مشخص شده باشند.

طول لوله ها از طریق محاسبات با استفاده از مختصات و ارتفاع تعیین میشود. طول های عمودی با استفاده از ارتفاع محاسبه می شوند، درحالی که طول های افقی با استفاده از مختصات شرقی-غربی و شمالی- جنوبی محاسبه میشوند.نقشه های ایزومتریک عموما از نقشه های تعامدی تولید میشوند و قطعات مهم اطلاعاتی برای مهندسان هستند.

در سامانه های لوله کشی بزرگ و بسیار پیچیده نقشه های ایزومتریک برای فاز طراحی و ساخت پروژه بسیار حیاتی هستند.نقشه های ایزومتریک اغلب، توسط طراحان پیش از تحلیل تنش استفاده میشوند و هم چنین توسط پیشطراحان (draftman) برای تولید ساخت کارگاهی نقشه های اسپول استفاده میشود. ایزومتریک مهمترین نقشه های نصب برای پیمانکاران اجرایی در حین بخش میدانی پروژه هستند.

چگونه نقشه ایزومتریک را باید خواند؟

یک لوله در نمای ایزومتریک همیشه به صورت یک خط تکین نشان داده میشود. این خط تنها خط محور مرکزی لوله است و از آن خط، ابعاد اندازه گیری میشود. پس این خط از خط بیرونی لوله یا اتصالات نیست.تصویر زیر یک نمای تعامدی از لوله جوش لب به لب با سه اندازه A، B و C را نشان میدهد

اندازه A- از جلوی خط مرکزی لوله/ زانویی اندازه گیری میشود.

اندازه B- از خط مرکزی به خط مرکزی اندازه گیری میشود.

اندازه C- مانند اندازه A است که از خط مرکزی لوله /زانویی اندازه گیری میشود.

نمای آیزومتریک همان لوله را نشان میدهد که نمای تعامدی همانگونه که می بینید، این نقشه بسیار ساده و سریع برای اجراست. خطوط قرمز لوله را نشان میدهد، نقطه های سیاه جوش لب به لب را نشان میدهد و A,B,C ابعاد از جلوی خط مرکزی تا خط مرکزی به خط مرکزی دیگر است.ساده سازی که با آن ایزومتریک لوله را میتوان با نقشه کشید از دلایلی است که ایزو ها ساخته میشوند.

دلیل دیگر برای ایجاد نقشه های ایزومتریک این است که اگر لوله در چندین نما (شمال به جنوب، سپس به پایین و بعد به غرب وغیره)، کشیده شود، نماهای تعامدی واقعا یک گزینه نیست. درنمای تعامدی، زمانی که مشکل در یک صفحه به پیش میرود، ایجاد نمیشود اما زمانی که لوله در دو صفحه یا سه صفحه بخواهد کشیده شود، نمای تعامدی مبهم میشود.

دلیل دیگر این که چرا ایزومتریک ترجیح داده میشود، شمارگان نقشه هایی است که برای نماهای تعامدی باید کشیده شود.برای مثال در یک سیستم خط لوله پیچیده، برای تفهیم معادل 15 نقشه ایزومتریک، احتمالا باید 50 نقشه تعامدی کشید تا همان مفاهیم نشان داده شوند.

ایزومتریک، ارائه نمای از بالا و ارتفاعی یک سامانه لوله کشی تصویر زیر، ارائه ای است که در پیش طرح استفاده شده است. نمای ایزومتریک به وضوح نشان دهنده آرایش لوله کشی است، امانمای از بالا در نشان دادن حلقه گذر جانبی Bypass loop و شیر آلات وامانده شده و نیاز است که نمای ارتفاعی کشیده شود.

نماهای ایزومتریک در بیش از یک صفحه تصویر زیر مثالهایی از نقشه های ایزومتریک است.

خطوط کمکی در شکل مکعبی، تصویرازی بهتری از مسیر خط لوله را تضمین میکند.

شکل 1- نشان دهنده خط لوله ای است کمه از میان سه صفحه میگذرد. خط لوله با یک فلنج اغاز شده و پایان می یابد. مسیر شروع از x است

لوله به شرق میرود

لوله با بالا میرود

لوله به شمال میرود

لوله به غرب می رود

لوله به پایین می آید

شکل شماره 2 تقریبا با نقشه بالایی یکی است. یک تفاوت دورنمایی (پرسپکتیو)نشان داده شده است و این که لوله از بالا می آید بلند تر است.به خاطر این که این لوله در نمای ایزومتریک نشان داده شده، در مسیر پشت لوله دیگر میرود، این لوله باید با یک شکست در خط نشان داده شده باشد

•مسیر از نقطه x شروع می شود

لوله به جنوب می رود

لوله بالا میرود

لوله به غرب میرود

لوله به شمال میرود

لوله به پایین می آید